चालु आर्थिक वर्षमा बैंक तथा वित्तीय संस्थामा निक्षेप परिचालन बढेको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुको निक्षेप ८.८ प्रतिशतले बढेर रु. अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा ५.७ प्रतिशतले (रु. २६६ अर्ब) बढेको तुलनामा समीक्षा अवधिमा ४४५ अर्ब १३ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । सोमबार सार्वजनिक भएको राष्ट्र बैंकको हालको बृहत् आर्थिक तथा वित्तीय प्रतिवेदन अनुसार वर्ष २०२३ को मध्यमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको निक्षेप १२.२ प्रतिशतले विस्तार भएको छ । सन् २०२३ को मध्यमा कुल निक्षेपमा माग, बचत र मुद्दती निक्षेपको अंश क्रमशः ७.९ प्रतिशत, २५.६ प्रतिशत र ५९.८ प्रतिशत रहेको थियो । अघिल्लो वर्ष यस्तो सेयर क्रमशः ८.८ प्रतिशत, २७.१ प्रतिशत र ५७.१ प्रतिशत थियो । बैंक तथा वित्तीय संस्थाको कुल निक्षेपमा संस्थागत निक्षेपको अंश २०२३ को जुन मसान्तमा ३६.७ प्रतिशत रहेको थियो भने २०२२ को असार मसान्तमा यस्तो अंश ३८.६ प्रतिशत थियो । तर, गत आवको सोही अवधिको तुलनामा समीक्षा अवधिमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट निजी क्षेत्रको कर्जा प्रवाहमा कमी आएको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुको निजी क्षेत्रको कर्जा रू. समीक्षा अवधिमा १५७ अर्ब ३६ करोड (३.४ प्रतिशत) बढेको तुलनामा रु. अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा ५५२.७१ अर्ब (१३.५ प्रतिशत) वर्ष २०२३ को मध्यमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुबाट निजी क्षेत्रतर्फको कर्जा ३ प्रतिशतले बढेको छ । २०२३ को मध्यमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाबाट गैर-वित्तीय संस्था र घरपरिवारमा निजी क्षेत्रको ऋणको अंश क्रमशः ६२.६ प्रतिशत र ३७.४ प्रतिशत रहेको छ । यस्तो शेयर गत वर्ष ६३.३ प्रतिशत र ३६.७ प्रतिशत थियो । समीक्षा अवधिमा वाणिज्य बैंक, विकास बैंक र वित्त कम्पनीहरुको निजी क्षेत्रतर्फको कर्जा क्रमशः ३.२ प्रतिशत, ६.० प्रतिशत र ०.९ प्रतिशतले बढेको छ । समीक्षा अवधिमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूको कुल बक्यौता कर्जामध्ये ११.६ प्रतिशत चालू सम्पत्ति (जस्तै कृषि तथा गैर कृषि उत्पादन) को धितोमा र ६८ प्रतिशत जग्गा तथा भवन विरुद्ध रहेको छ । यस्तो अनुपात एक वर्ष अघि क्रमशः १२.३ प्रतिशत र ६६.८ प्रतिशत थियो । समीक्षा अवधिमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको कृषि क्षेत्रमा ६.६ प्रतिशत, औद्योगिक उत्पादन क्षेत्रमा ८.४ प्रतिशत, निर्माण क्षेत्रमा ७.६ प्रतिशत, यातायात, सञ्चार तथा सार्वजनिक क्षेत्रतर्फ १६.७ प्रतिशत, थोक तथा खुद्रा व्यापार क्षेत्रमा ६.७ प्रतिशतले बृद्धि भएको छ । ४ प्रतिशतले, सेवा उद्योगमा ३.३ प्रतिशत र उपभोग्य क्षेत्रमा ६.७ प्रतिशतले वृद्धि भएको छ । समीक्षा अवधिमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाले विस्तार गरेको अवधि कर्जा २३.४ प्रतिशतले, घरजग्गा कर्जा (आवासीय व्यक्तिगत घर कर्जा समेत) ५.२ प्रतिशतले र ट्रष्ट रसिद (आयात) कर्जा ७.३ प्रतिशतले बढेको छ भने ओभरड्राफ्ट कर्जा ६७.६ प्रतिशतले घटेको छ । मुख्यतया पछिल्ला वर्षको ऋणको पुनर्वर्गीकरणको कारणले गर्दा)। तर, समीक्षा अवधिमा मार्जिन प्रकृतिको कर्जा ७.२ प्रतिशत र हायर पर्चेज कर्जा १३ प्रतिशतले घटेको छ ।
