मल अभावले किसान चिन्तित : सरकारले ४३ हजार टन मल मौज्दात छ

0
144
कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयले करिब ४३ हजार टन रासायनिक मल मौज्दात रहेको जनाएको छ ।

कृषि तथा पशुपन्छी विकास मन्त्रालयका प्रवक्ता प्रकाशकुमार सञ्जेलका अनुसार देशभरका कृषि सामग्री कम्पनी लिमिटेड (एआईसीएल) र साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशन (एसटीसी) को डिपोमा करिब ४२ हजार ९३८ टन रासायनिक मल मौज्दात रहेको छ ।

चालु आर्थिक वर्ष २०२२/२३ को पहिलो चार महिनामा झण्डै ८६ हजार २४६ टन रासायनिक मल बिक्री वितरण भइसकेको र झण्डै ४२ हजार ९ सय ८३ टन मल अझै उपलब्ध रहेको उनले बताए ।

केही मल नेपाल भित्रिने क्रममा रहेको उनले बताए ।

एआईसीएलसँग १५ हजार १७९ टन युरिया र १८ हजार ४३२ टन डीएपीसहित ३५ हजार ४ सय ४९ टन र एसटीसीसँग ६ हजार ५८४ टन युरिया र ८५४ टन डीएपीसहित ७ हजार ५३४ टन स्टक रहेको छ ।

एआईसीएल र एसटीसीले सरकारले विनियोजित बजेटअनुसार सहुलियत दरमा मल आयात र वितरण गर्दै आएका छन्। एआईसीएलले देशभर मल आयात र वितरण गर्न बजेटको ७० प्रतिशत र एसटीसीले ३० प्रतिशत खर्च गर्छ।

चालु आर्थिक वर्षको मंसिर मसान्तसम्ममा एआईसीएलले ५७,२१२ टन (२८,३३९ टन युरिया, २४,४४३ टन डीएपी र ४,४३० टन पोटास) बिक्री गरेको छ भने एसटीसीले २९,०३३ टन (२३,५५१ टन डिएपी र ४,५५१ टन डिएपी) बिक्री गरेको छ । टन पोटास) रासायनिक मल।

त्यस्तै, करिब १५ हजार टन युरिया आयात भइरहेको मन्त्रालयले जनाएको छ ।

चालु आर्थिक वर्षमा एआईसीएल र एसटिसीमार्फत २ लाख ५७ हजार टन रासायनिक मल खरिदका लागि टेण्डर आह्वान गरिएको थियो । मन्त्रालयका अनुसार हालसम्म एक लाख १० हजार टन मल आयात भएको छ ।

सरकारले चालु आर्थिक वर्ष २०२२/२३ का लागि रु. मल खरिदका लागि १५ अर्ब

त्यसैगरी अर्थ मन्त्रालयले थप बजेटको स्रोतलाई आश्वासन दिएको छ । बिरुवा रोप्ने सिजनको अभावलाई सम्बोधन गर्न रासायनिक मल आयात गर्न रु.

एआईसीएलले आफ्नो दायित्व र सरकारले दिएको बजेटअनुसार रासायनिक मल आयात र वितरण गर्दै आएको एआईसीएलका कार्यवाहक प्रबन्ध निर्देशक राजेन्द्रबहादुर कार्कीले बताए ।

एआईसीएलले २० हजार टन डीएपी र ३० हजार युरिया मलसहित थप ५० हजार टन ग्लोबल टेन्डरमार्फत आयात गर्ने तयारी गरेको उनले बताए ।

मल आपूर्तिका लागि ग्लोबल टेन्डरबाट स्वीस सिंगापुरको कम्पनी छनोट भएको हो । ‘छिट्टै सहमति गरेर प्रक्रिया अगाडि बढाइनेछ,’ उनले भने ।

त्यस्तै, भारतबाट सरकार–सरकारमार्फत खरिद गरिएको करिब ३० हजार टन युरिया मल सन् २०२२ को डिसेम्बर मसान्तसम्ममा पु¥याउने गरी हाल प्याकिङ भइरहेको उनले बताए ।

डिपोमा पर्याप्त मल मौज्दात भए पनि धेरै जिल्लाका किसानले हिउँदे बाली रोप्नका लागि आवश्यक मल नपाएको गुनासो गरिरहेका छन् ।

‘रासायनिक मलको विद्यमान वितरण प्रणालीका कारण न्यून माग भएका जिल्लाको तुलनामा बढी माग भएका जिल्लामा पर्याप्त मात्रामा आपूर्ति हुन सकेको छैन, फलस्वरूप कतिपय ठाउँमा मलमा समस्या देखिएको छ । मौसम र मागका आधारमा प्रादेशिक कोटा प्रणाली परिमार्जन गर्न आवश्यक छ,’ उनले द राइजिङ नेपाललाई भने ।

सरकारले समयमै बजेट उपलब्ध गराएमा एआईसीएलको वर्तमान व्यवस्थापनले आवश्यक मात्रामा मल आयात र वितरण गर्न सक्ने उनले आश्वासन दिए ।

यसैबीच, रुपन्देहीको गैडहवा गाउँपालिका–५ का किसान मल लिन गएकाले मल नपाएपछि आक्रोशित भएका छन् ।

मल लिन समूहका कृषकहरूसँग भैरहवाको एआईसीएलमा गएका नव जागृति एकीकृत किसान समूहका अध्यक्ष नारायण पन्थीले मल नपाएको गुनासो गरे ।

राजनीतिसँग नजिक भएका कृषि सहकारीसँग मल लिएर लाग्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।

गैडहवा गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत कृष्णप्रसाद पन्थीले सहकारीले मल बिक्रीको जिम्मेवारी लिएको भन्दै कृषि समूह बाहेक मल नदिने बताए ।

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here